Necati Abay / Soykırım Kurbanı 32 Ermeni Gazetecinin İsimleri…

22 Nisan 2015

Sosyalist bir gazeteci olarak, 1915 Ermeni Soykırımıyla yüzleşmek amacıyla, 1998 yılı itibariyle 1915’te katledilen Ermeni gazetecileri araştırmaya başladım.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Basın Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) gibi basın meslek kuruluşlarının öldürülen gazeteciler listesinde, 1915 yılında öldürülen Ermeni gazetecilerin isimleri bulunmuyordu.

Birkaç yıllık bir araştırmayla 32 Ermeni gazeteci ve yazarın isimlerine ulaşabildim. Aslında sayının daha fazla olduğunu düşünüyorum. ÇGD, araştırmamıza referans göstererek Soykırım’da öldürülen 7 Ermeni gazeteciyi, öldürülen gazeteciler listesine ekledi. TGC’ye de araştırmamın sonuçlarını “tepliğ” olarak sunmuştum. TGC, Ragıp Zarakolu’nun girişimleriyle, ancak birkaç Ermeni gazetecinin ismini listesine ekledi.

Soykırım kurbanı Ermeni gazeteciler, ya gözaltına alındıktan bir süre sonra cesetleri bulundu ya da kendilerinden bir daha haber alınamadı. Halen mezarlarının nerede olduğu da bilinmiyor.

Soykırımla yüzleşmenin görevlerinden birisi olarak, öldürülen Ermeni gazetecilerin izini sürme görevi halen araştırmacı gazetecilerin önünde duruyor.

Soykırım kurbanı Ermeni gazetecilerin isimlerini, Ermeni Soykırımının 100. Yılında Soykırımla yüzleşmek isteyenlerin bilgisine sunuyorum…

1-                 Kevork Ferid, Tasvir’i Efkar gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, akıbeti bilinmiyor.

2-                 Hovhannes Kazancıyan, gazeteci-yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, akıbeti bilinmiyor.

3-                 Krikor Torosyan, Dizağik mizah dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Akıbeti bilinmiyor

4-                 Sarkis Minasyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, 5 Mayıs 1915

5-                 Sarkis Suin (Süngücüyan), İravunk (Hak) gazetesi, 1 Haziran 1915’te tutuklandı. Akıbeti bilinmiyor.

6-                 Nerses Papazyan, (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

7-                 Harutyun Şahrigyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, milletvekili, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

8-                 Garabed Paşayan Khan, yazar, doktor, milletvekili, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

9-                 Levon Larents, Tsayn Hayrenyats (Vatanın Sesi) gazetesi, Murc (Çekiç) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

10-              Simpad Pürad, Pünig gazetesi, Kağapar (Fikir) dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

11-              Hampartsum Hampartsumyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

12-              Keğam Parseğyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

13-              Şavarş Krisyan, Marmnamarz (Beden Eğitimi) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

14-              Siamanto (Adom Yarcanyan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

15-              Armen Doryan, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915

16-              Sarkis Parseğyan (Şamil), Aşkhadank (Emek) gazetesi, Ankara 1915

17-              Yervant Srmakeşhanlıyan (Yerukhan), gazeteci-yazar, Harput, 1915

18-              Tılgadintzi (Hovhannes Hanıtyunyan), gazeteci-yazar, Harput 1915

19-              Gagik Ozanyan, Merzifon Halguni dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Sivas 1915

20-              Mardiros H. Kundakçıyan, Ceride-i Şarkiye gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Kayseri’de idam edildi.

21-              Vıramyan (Onnig Tertsagyan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, Van, 1915

22-              Dikran Odyan (Aso), Yergir (Ülke) gazetesi, 1915

23-              K. Khajag (Karekin Çakalyan), yazar, Diyarbakır 1915

24-              Rupen Zartaryan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Diyarbakır 1915

25-              Karakin Gozikyan (Yesalem), Manzume gazetesi, NorGyank (Yeni Hayat) dergisi, Trabzon sürgünü, 1915

26-              E. Agnuni (Khaçadur Malumyan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Diyarbakır, 5 Mayıs 1915

27-              Krikor Zohrab, gazeteci-yazar, milletvekili, İstanbul 20 Mayıs 1915 sürgünü, Urfa, 15 Temmuz 1915

28-              Mihran Tabakyan, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Yozgat, Ağustos 1915

29-              Hagop Terziyan (Hagter), gazeteci-yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Yozgat 24 Ağustos 1915

30-              Diran Kelegyan, Sabah gazetesi yayın yönetmeni, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, 26 Ağustos 1915

31-              Taniel Varujan, yazar-şair, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, 26 Ağustos 1915

32-              Rupen Sevag, (Çilingiryan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, 26 Ağustos 1915